Zamek Niedzica

0
5796
Zamek Niedzica

Warownia Niedzica (zwana także Dunajec) usytuowana została na wysokości 566 metrów. Zamek ten stanowi jeden z najcenniejszych, znajdujących się w Polsce zabytków obronnych.

Badania archeologiczne wykazały jednoznacznie istnieje w tym miejscy XIII wiecznego grodziska. Zamek został wzniesiony prawdopodobnie na początku XIV wieku przez braci Rykolfa i Kokosza Berzeviczów. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1325 roku. Rok później Kokosz Berzevicz został oskarżony o defraudację i odebrano mu wszelkie dobra spiskie. Król przekazał zamek w ręce Wilhelma Drugetha. Niedługo potem warownia wróciła jednak ponownie do rąk Brzeviczych. W tym czasie odnotowano oblężenie oraz napaść na zamek. W 1528 roku zamek oraz należące do niego ziemie przeszły w ręce króla – Jana Zapolya, który potem przekazał go Łaskim (Hieronimowi oraz jego synowi Olbrachtowi). Olbracht Łaski powszechnie znany ze złego prowadzenia, najpierw zamek zastawił po to by w konsekwencji sprzedać go. Tak Niedzica znalazła się w rękach Jerzego Horvatha. Przekształcił on warownię w prawdziwą renesansową rezydencję. W tym czasie zamek był ponownie oblegany, zdobywany i łupiony – w tym także przy użyciu armat. Przechodził z rąk do rąk aż finalnie znalazł się we władaniu (już po raz trzeci) Horvathów. Andreas Horvath mieszkał tu aż do swej śmierci. Został on zapamiętany przez historię przede wszystkim przez pryzmat hucznych zabaw, które urządzał na zamku. Być może to właśnie wówczas urządzono pierwszy spływ Przełomem Dunajca. Ostatnim właścicielem warowni przed I wojną światową był ród Salamonów. Po zakończeniu działań wojennych zamek Dunajec, pozostał co prawda nadal własnością Salamonów, ale znalazł się już na terytorium Polski. Od 1948 roku zamek przechodził prace restauracyjne. Zamek został odbudowany i udostępniony do zwiedzania.

 

Zamek – Wnętrza zamku górnego i średniego adaptowano na cele muzealne z zachowaniem historycznego układu i charakteru obiektu. Muzeum rozpoczęło działalność w 1963 roku. Zbiory znajdujące się w obrębie ekspozycji gromadzono pod kątem urządzenia wnętrz zamkowych takich jak min.: więzienie z izbą tortur, izby żupana spiskiego, sypialni żupana, izby straży czy też komnat mieszkalnych ostatnich właścicieli zamku-rodziny Salamonów. W salach historycznych zgromadzone zostały obiekty pochodzące z prowadzonych na zamku prac archeologicznych oraz stare fotografie. Dodatkową atrakcją zamku są tarasy widokowe z których można podziwiać piękno okolicy.

Wozownia – Ekspozycja ta została urządzona w 2006 roku, we współczesnym pomieszczeniu dawnego składu opału, znajduje się opodal zamku przy parkingu zamkowym. W jej wnętrzu eksponowane się zabytkowe pojazdy konne pochodzące z lat 1900-1939. Można tam zobaczyć m.in.: bryczki pochodzące z Wytwórni Braci Buraków z Kielc, pojazdy z dawnych Kresów Wschodnich oraz sanie.

Spichlerz – Ten drewniany obiekt wzniesiony w ostatniej dekadzie wieku XVIII, nieznacznie modyfikowany i przekształcony w wieku XIX, jest jednym z nielicznych zabytków tego typu zachowanych in situ. Wybudowany był w obrębie gospodarczej zabudowy folwarku zamkowego. Obecnie mieści stałą wystawę-Sztuki Ludowej Spisza. Wszystkie obiekty zgromadzone na wystawie pochodzą z XIX w. i lat 20/30 XX wieku z terenu całego Spisza. Obiekt ten usytuowany jest ok. 150 m od zamku po przeciwnej stronie drogi.

 

Z Niedzickim zamkiem wiąże się tajemnica tak zwanego testamentu Inków. W czasie konkwisty potomkowie możnych inkaskich rodów, aby ratować skarby zgromadzone przez swe ludy postanowili zatopić je w leżącym wysoko w Andach jeziorze Titicaca. Jeden z właścicieli zamku Niedzickiego – a dokładnie Sebastian Berzeviczy – ożenił się z inkaską księżniczką, z kolei ich córka wyszła za spadkobiercę inkaskiej królewskiej rodziny. Owocem tego małżeństwa był Antonio, który na terenie warowni ukrył testament, w którym zapisane były ważne informacje o skarbie.

Zamek Niedzicki cieszy się zainteresowania nie tylko turystów ale także reżyserów filmowych. To właśnie tutaj kręcony był m.in. serial „Janosik” oraz „Wakacje z duchami”.

Godziny otwarcia muzeum

Zamek, Wozownia i Spichlerz od 1 maja do 30 września, czynne codziennie od godziny 9:00 do 19:00.

Kasa muzeum czynna od 9:00 do 18:20.
W Boże Ciało muzeum czynne od 13:00 do 19:00
Zamek i Wozownia od 1 października do 30 kwietnia, czynne codziennie od godziny 9:00 do 16:00 oprócz poniedziałków i świąt tj. 1 Listopada, Boże Narodzenie, Nowy Rok, Niedziela Wielkanocna.

Kasa muzeum czynna od 9:00 do 15:20.
W Wigilię i Wielką Sobotę muzeum czynne od 9:00 do 13:00